Dieger ten Berge: ‘Vitaal Vechtdal stimuleert het maken van gezonde keuzes’

Dieger ten Berge is programmaleider bij Vitaal Vechtdal, een initiatief dat zich sterk maakt voor meer vitaliteit en gezondheid in de regio. Ten Berge werkt dagelijks aan verbinding en samenwerking tussen organisaties en staat daarbij altijd open voor nieuwe, relevante thema’s voor op de agenda.

“We stimuleren het maken van gezonde keuzes. Dat doen we omdat een gezondere keuze helpt bij vitaler worden en blijven”, vertelt Ten Berge. “We inspireren mensen om meer kleine, gezonde momenten in hun dagelijks leven op te nemen. Dit doen we overal waar mensen zijn: op school, thuis, op werk. We willen een leefomgeving creëren waarin we de gezonde keuze altijd de makkelijkste keuze is.”

“Hierbij krijgen we steun en hulp vanuit vele partners. Werkgevers, scholen, gemeenten, woningcorporaties, zorginstellingen”, zegt Ten Berge, die erg blij is met deze steun. “Onze partners zijn nauw betrokken bij het beleid van de stichting en werken op hun beurt mee aan verbinding in de regio.”

Positieve gezondheid

Volgens Ten Berge kijkt Vitaal Vechtdal op een andere manier naar gezondheid, geïnspireerd door ‘positieve gezondheid’. “Dit is een alternatief concept voor gezondheid, ontwikkeld door onderzoeker en huisarts Machteld Huber. Zij stelt dat gezond zijn niet zit in ziekte of wat iemand níet kan, maar op wat iemand wél kan. Kijkende naar iemands veerkracht. En in hoeverre je in staat bent om mee te doen met de samenleving op jouw manier.”

Vitaal Vechtdal biedt handvatten om inwoners zo goed mogelijk te ondersteunen bij gezonde deelname aan de samenleving. “Zie de nieuwe kijk op gezondheid als een positief middel, zodat iemand de dingen kan blijven doen die voor hem of haar belangrijk zijn. Meer nadruk op positieve gezondheid vereist expertise en elkaar weten te vinden. Als verbinder en aanjager proberen wij hierbij zo goed mogelijk te helpen.”

Activiteiten

Ten Berge vertelt dat Vitaal Vechtdal regelmatig evenementen en activiteiten organiseert, waaraan inwoners kunnen deelnemen. “Zo hebben we informatiebijeenkomsten waar we tips en tricks in de regio delen, maar ook nodigen we inwoners letterlijk en figuurlijk uit om in beweging te komen.”

Gratis stoppen met roken

Een goed voorbeeld is de Vitaal Vechtdal Challenge, een wandelprogramma van 20 weken. “Je kunt dan in een groepje drie, vijf of tien kilometer wandelen. Hiermee helpen we mensen meer in beweging te zijn, maar ook om elkaar te ontmoeten”, zegt Ten Berge.

Naast de Vitaal Vechtdal Challenge staat een stoppen met roken-cursus vast op het programma. “Drie keer per jaar organiseren we deze gratis cursus genaamd ‘Ik stop ermee’. In totaal hebben tot nu toe ruim 1.850 inwoners de cursus gevolgd. Deelnemers worden gevraagd om drie maanden na deelname en één jaar na deelname een online vragenlijst in te vullen.”

“Circa tweederde van de respondenten is na drie maanden nog steeds gestopt. Na één jaar daalt dit percentage enigszins. Grofweg ligt het dan nog rond de 60 procent. Dat is toch geweldig?”

Fiets naar je werk dag

Waar mogelijk sluit Vitaal Vechtdal aan bij landelijke initiatieven. Soms maakt de beweging een eigen regionale variant. Zo was het onlangs ‘Fiets naar je Werk Dag’. “Daarbij proberen we zo veel mogelijk bedrijven en organisaties te stimuleren om ook mee te doen. Als stimulans voor deelname verrassen we medewerkers op het werk met een gezonde attentie. Ook maakt de werkgever kans op een mountainbike clinic. Fietsen naar je werk is goed voor jezelf én het milieu. Geen files, geen stress. Het is een laagdrempelige activiteit die vaak ook nog leuk is.”

Gezond recept van de maand

Ook vanuit huis worden mensen betrokken. Studenten van het Alfa-college Hardenberg komen iedere maand met een gezonde maaltijd voor een budget van € 2,50 per persoon. “We delen dit recept via onze nieuwsbrief en inspireren inwoners zo op een leuke en laagdrempelige manier.”

Ten Berge vindt het belangrijk dat iedereen gezond kan eten, ongeacht iemands inkomen. “Soms wordt gedacht dat gezond eten voor weinig geld niet mogelijk is, maar dat kan gelukkig wel.”

Dashboard voor werkgevers

Voor werkgevers werd onlangs het dashboard ‘Vitaliteit op de Werkvloer’ ontwikkeld. Deze tool geeft inzicht in de vitaliteit van de organisatie, vitaliteit van de medewerkers en in mogelijke verbeterpunten. “Elk kwartaal staat er een thema centraal. Het laatste thema was bijvoorbeeld ‘financieel fit’. Wat houdt dit in en wat zijn de gezondheidseffecten ervan?”

Slaap

Het nieuwe thema gaat over slaap. “Hoe goed slapen werknemers? En wat heeft de kwaliteit van slaap voor invloed op je productiviteit? Komende tijd besteden we meer aandacht aan slaap. Een thema waarvan we het belang en de ernst eigenlijk pas vrij recent ontdekten”, zegt Ten Berge, die onlangs samen met Floris Wouterson de vragenlijst voor slaap opstelde. 

Ten Berge raakte geïnteresseerd in het onderwerp ‘slaap’ door een podcast van Floris Wouterson en Mark Tuitert. “Het was in de coronatijd toen ik naar die podcast luisterde en ineens dacht: hé, eigenlijk hebben wij bij Vitaal Vechtdal nooit echt stilgestaan bij slaap. En ik zelf persoonlijk ook niet. Ik ben me erin gaan verdiepen en realiseerde me ineens hoe onderschat het belang van slaap is.”

Niet veel later ging Ten Berge zelf in gesprek met Floris. “Als gevolg daarvan namen we een interview op voor Vitaal Vechtdal. Over hoe je gezond en veerkrachtig blijft in tijden van corona, in relatie tot slaap. Dat gaf waardevolle inzichten.”

“Sindsdien triggert het thema slaap mij regelmatig. Je ziet ook dat er in de maatschappij, in de zorg en bij werkgevers steeds meer aandacht komt voor dit thema. Je kunt elk dieet op je buik schrijven als je niet goed slaapt”, zegt Ten Berge, die blij is dat er steeds meer bewustzijn ontstaat rondom slaap, ook in de regio. “Dit komt ook omdat we er sinds een tijdje actief op inzetten.”

Onlangs draaide Vitaal Vechtdal een pilot voor informatiebijeenkomsten over slaap. “We hebben nu met 2 groepen van 15 man per groep getest. Beide groepen zaten al snel vol, we hoefden daar zelf weinig reclame voor te maken. Het leeft echt, omdat iedereen weleens slecht slaapt en daar dan last van heeft. Maar als je uitlegt wát precies het effect van slaap op je gezondheid is, weten mensen het niet precies. Daar valt nog veel te winnen.”

BRAVO

Vitaal Vechtdal gaat uit van de BRAVO-thema’s: Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspaning. Daar kan zomaar binnenkort verandering in komen. “De S van Slaap staat nu onder de O van Ontspanning, maar we sluiten niet uit dat het een eigen thema kan worden. Want zo belangrijk is het wel.”