Hoe mindfulness jou kan helpen in tijden van verandering: Het vermindert stress en verbetert werkprestaties’

Hoe mindfulness jou kan helpen in tijden van verandering: Het vermindert stress en verbetert werkprestaties’

Vind je verandering moeilijk? Dan kan mindfulness je helpen. En nee, het is echt niet zo zweverig of spiritueel als je denkt. In tegendeel zelfs: het houdt je nuchter en maakt dat je dingen ziet zoals ze zijn. Florence Pérès schreef er een boek over en deelt haar belangrijkste inzichten met je. 

Vijftien jaar geleden ontdekte Florence mindfulness. Ze was uitgekeken op haar werk in de internetwereld en wilde iets anders. “Ik had al interesse in onderwerpen als gezondheid, voeding, veerkracht en psychologie. Mindfulness was hier een perfecte aanvulling op.”

Anderen leren om mindful te worden

Na een tweejarige opleiding werd de schrijfster mindfulnesstrainer. “Ik wilde workshops geven op de werkvloer, omdat ik merkte dat de nood daar hoog is. Vaak staan mensen sceptisch tegenover mindfulness. Er hangt een zweem omheen van dat het super spiritueel is, maar dat is een misvatting. Het is juist een heel aardse, tastbare vorm om met stress om te gaan.”

Volgens Florence heeft mindfulness een positieve invloed op veel dingen. “Het vermindert stress, verbetert je werkprestaties en doet wonderen voor je nachtrust. Kun jij dingen gewoon laten zijn en denken: oké het is er, ik laat het los, dan val je een stuk makkelijker in slaap en slaap je beter.”

De digital detox

Florence heeft een interessante kijk op slaap, die ze graag deelt. “Er wordt veel gezegd dat je een x aantal uur voor het slapengaan niet meer achter je telefoon of computer moet zitten, omdat het slecht is voor je melatonine-aanmaak door het blauwe licht. Maar naar mijn mening is er een nog veel belangrijkere reden: je breinactiviteit.”

“Door op schermen te kijken, scrollen en klikken, activeer je je brein om wakker te blijven in plaats van af te schakelen en naar dromenland te gaan. Telkens neem je kleine beslissingen: waar moet je op klikken? Wel of niet verder swipen? Wat ga je nu weer reageren? Enzovoort. Dit houdt niet alleen je brein wakker, het activeert het ook. En dat is precies wat je niet wilt als je naar bed gaat.”

Het beste is volgens de schrijfster om een goed boek te lezen. “Laat je maar meeslepen in het verhaal. Dat is al een veel betere activiteit, want je hoeft niet steeds keuzes te maken. En vergeet niet dat je slaap je dag reflecteert. Ben je overdag steeds opgejaagd en ren je van hot naar her, dan komt dat je slaap niet ten goede. Houd hier overdag rekening mee: neem voldoende breaks, plan tijd om buiten een wandelingetje te maken. Dit zijn allemaal basistips die iedereen zou moeten toepassen voor een betere nachtrust.”

Survivalgids

In de afgelopen jaren leerde Florence medewerkers bij verschillende organisaties over het belang van mindfulness. Onlangs schreef ze het boek ‘Survivalgids in Tijden van Verandering’, met daarin 25 behapbare change hacks. “Een groot deel van de inhoud is gebaseerd op mindfulness, maar in het boek benoem ik dat bewust niet zo, om het toegankelijk te houden voor iedereen – en dus ook voor mensen die niets met mindfulness hebben.”

“De gids geeft tools, handvatten en hacks die je kunt toepassen op verschillende situaties. Het idee ontstond doordat een klant mij tijdens de eerste lockdown vroeg hoe ze het best om konden gaan met stressklachten van medewerkers die thuis noodgedwongen opgesloten zaten. Ze wilden graag iets op maat voor het kunnen omgaan met opgelegde verandering. Dingen die niet voorzien zijn. Hoe ga je daar het best mee om?”

Omgaan met verandering

Want tja: hoe ga je om met iets dat je niet zag aankomen? Denk aan een ontslag, nieuw softwaresysteem of een nieuwe baas. Florence: “Ons reptielenbrein houdt niet van verandering. Alles wat nieuw, onbekend of onaangekondigd is kan een risico vormen en gevaarlijk zijn, ook als het gevaar zeer beperkt is. Je voelt dat je iets niet onder controle hebt, bent bang jezelf belachelijk te maken of voelt dat je iets dreigt te verliezen.”

“Vooral iets dreigen te verliezen voelt als een groot gevaar voor je brein. Of als je kans loopt je ego te schaden. Je zit dan vast in een tunnelvisie, staat niet meer open voor het feit dat verandering ook leuke dingen kan brengen. Heel bijzonder, want enerzijds houden we van verandering en gaan we er actief naar op zoek, maar tegelijkertijd proberen we het zo veel mogelijk te mijden.”

Hack 1: schiet geen tweede pijl af

Eén van de hacks die Florence in haar boek deelt, is een metafoor uit het boeddhisme: Schiet geen tweede pijl af’. Hierbij staat de eerste pijl voor pijn die je ervaart bij een probleem of uitdaging. “Denk aan een ontslag. Dat doet pijn. Je zou die verandering objectief kunnen waarnemen en het daarbij kunnen laten. Ja, het doet pijn en is lastig, maar het leven gaat door. Toch schieten we onbewust of bewust vaak een tweede pijl af. De pijl van lijden. Dit maakt de situatie onnodig zwaarder.”

De tweede pijl maakt dat je je misschien een nietsnut voelt, dat je denkt dat ze je niet mogen of dat je bang bent dat ze altijd al slecht over je dachten. “Al die bijkomende negativiteit is overbodig. De hack is hier om bij de eerste pijl te blijven en je daar bewust van te zijn. Dat je het jezelf niet onnodig lastiger maakt.”

Focus op wat in je macht ligt

Wat je volgens Florence beter kunt doen, is focussen op wat wél in je macht ligt. “Je kunt de wereld opsplitsen in twee delen. Een deel wat wel in je macht ligt en alles wat daarbuiten ligt. Stress ontstaat als je je focust op wat buiten je macht ligt. Spendeer je tijd aan dingen die motivatie geven. Focus je op waar je invloed op hebt en laat alles wat daarbuiten ligt voor wat het is. Dat geeft veel rust.”

Hack 2: spaghetti kammen

Vaak komt verandering met een domino-effect. Om bij het voorbeeld van een ontslag te blijven, ervaar je na een ontslag dat het ook andere veranderingen met zich meebrengt. “Je moet op zoek naar een nieuwe baan, krijgt misschien een ander ritme en hoogstwaarschijnlijk verandert je inkomen. Misschien verandert er wel zo veel, dat je het niet meer overziet en geen onderscheid meer kunt maken tussen alle zaken die lopen.”

“Kortom: hoe kom je uit die spaghetti? Bekijk alles eens vanaf een afstand. Eén ding per keer. Wat heeft de grootste impact? Focus je daarop. Door eerst dat ene grote ding aan te pakken, zul je zien dat andere zaken zich vanzelf oplossen.”

Veranderingen op de werkvloer

Op de werkvloer heb je constant veranderingen. Dit geeft mensen onzekerheid en stress. Volgens Florence kunnen leidinggevenden hierin helpen door veranderingen tijdig te communiceren. “Communicatie en transparant zijn is key. Helaas gebeurt dit te weinig en wordt er vaak gewacht tot iets in de puntjes is uitgewerkt, om het dan opeens aan te kondigen. Dat is een koude douche voor je medewerkers.”

“Ze hebben dan het gevoel dat ze niet gehoord worden en dat ze geen impact kunnen hebben. Terwijl, hoe meer controle je over iets hebt, hoe minder stress je ervaart. Geef je mensen daarom altijd het gevoel dat ze zoveel mogelijk controle hebben. Hoe sneller ze iets weten, hoe eerder je ze betrekt in het proces, hoe beter. Neem voldoende tijd om bepaalde dingen uit te rollen en zorg dat je niet te snel wil gaan.”